سازگاری شغلی

سازگاری شغلی از نگاه دکتر میثم شکری ساز

سازگاری شغلی برای شما چه معنایی دارد و آن را چگونه تعریف می کنید؟ آیا انطباق پذیری شغلی به این معنی است که در محیط کاری تان هیچ ارزشی ندارید و باید در خدمت منافع سازمانتان باشید. اگر این همان تصویری است که از این مفهوم در ذهنتان نقش بسته، کاملا نادرست می باشد. این مفهوم به توصیف مجموعه ای از رفتارها اشاره دارد که علاوه بر حفظ هویت فردی، یک نگرش مثبت نسبت به شغل، محیط کاری و وظایف محول شده  ایجاد می کند. به طور کلی سازگاری در محیط کار، نوعی توانمندی در ایجاد شرایط مساعد و نگرش مثبت درباره موقعیت شغلی و جستجوی بهترین راهکارهای مناسب برای سازگاری با تغییرات روزانه در محل کارتان تلقی می شود. از جمله تغییراتی که باید با آنها سازگار شوید، عبارت هستند از: جابه‌ جایی مکانی، ارتقای شغلی، ارتقای تکنولوژی، سازگاری محصولات و خدمات به مشتریان.

از نگاه دکتر میثم شکری ساز معمولا سازمان یا مجموعه ای که در آن مشغول به کار هستید، خانه دوم تان محسوب می شود. این خانه نیز مدام در حال تغییر بوده و لازم است به عوامل موثر در سازگاری شغلی توجه کنید. احتمالا یکی از چالش هایی که با آن هستید، دید منفی به تغییراتی است که در محیط کاری تان اتفاق می افتد و شما را در شرایط نامساعد و استرس زا قرار می دهد. در چنین موقعیتی احساس می کنید که آن شغل دیگر مناسب تان نیست و ارتباط خوبی با شغل تان ندارید. اولین سوالی که در این مورد به ذهن تان می رسد، چیست؟ آیا راهی برای سازگاری در محیط کار در این شرایط وجود دارد؟ اول اینکه تغییرات در محیط کار همیشه منفی نیست. دوما، نظریه های سازش شغلی نشان می دهند که چگونه با دگرگونی های مثبت و منفی سازمان سازگار باشید.  

 گام به گام تا سازگاری شغلی

احتمالا در مواجهه با موقعیت های دشوار در محیط کار، اولین سوال تان این است که آیا سازگاری شغلی امکان پذیر می باشد؟ نخستین موضوعی که باید به آن توجه کنید، اکتسابی بودن سازگاری های شغلی است. یعنی آنها از طریق آموختن، تجربه و مهارت بدست می آیند. بر باور دکتر میثم شکری ساز شما این توانایی را در حین فعالیت های شغلی با پذیرفتن مسئولیت و پاسخ سریع به تغییرات محیطی، انتظارات و استراتژی هایی که در فرایند کاری اجرا می شوند، کسب می کنید. با این حال چند گام اساسی وجود دارد که در سازگاری شغلی موثر هستند. مهم ترین گام های تطابق پذیری شغلی عبارت هستند از:

انگیزه خود را مشخص کنید

به اتقاد دکتر میثم شکری ساز زمانی که با تغییرات شغلی مواجه می شوید، به هدف تان فکر کنید. به خود یادآوری کنید از انتخاب شغل تان چه انگیزه ای دارید. در شرایط نامساعد به جای استفاده از کلمات منفی، همیشه به دنبال راه هایی باشید که توانایی هایتان را نشان داده و قدرت انعطاف پذیری شما را افزایش دهد.

عوامل موثر در سازگاری شغلی

از تجربیات دیگران برای سازگاری شغلی استفاده کنید

طبق صحبت های دکتر میثم شکری ساز مشاهده و بکارگیری تجربیات همکاران، افراد موفق و دوستان کمک شایانی در سازگاری شغلی می کند. خب احتمالا بپرسید چرا؟ وقتی افراد موفق را مشاهده می کنید، از آنها می آموزید که چگونه با مشتریان، رقبا، مدیران و همکاران باید رفتار درستی انجام دهید. همچنین یاد می گیرید که در برابر تغییرات منفی و مثبت چه عکس العملی نشان دهید. با مشاهده رفتار و عملکرد آنها، سازگاری و تصمیم گیری های درست را یاد می گیرید. 

روحیه پرسشگری را در خود تقویت کنید

یکی از عوامل موثر در سازگاری شغلی، داشتن روحیه پرسشگری است. از نگاه دکتر میثم شکری ساز معمولا تغییراتی که در محیط کاری اتفاق می افتد، همه کارکنان را سردرگم می کند. می توانید با سوالات هوشمندانه درباره تغییرات قدرت سازگاری را افزایش دهید.

خلاقانه عمل کنید

برای سازگاری با تغییرات در محیط کاری، چالش های پیش رو و حل مسائل جدید، تفکر خلاقانه بهترین راهبرد است. با خلاقیت و ایده پردازی نشان دهید که شما قدرت سازگاری بالایی دارید. این موضوع از چشمان تیزبین مدیران و کارفرمایان به دور نمی ماند. بر حسب عادت، کارفرمایان و مدیران به سراغ کسانی می روند که مهارت‌های فوق العاده‌ای مثل تفکر نقادانه و خلاقانه دارند.

با جابه‌جایی در سلسله مراتب شغلی، خود را با آن سازش دهید

طبق نظریه های سازش شغلی دیویس و لافکوئیست، افراد نیازهایشان را به محیط کاری شان وارد می کنند. در مقابل محیط کاری نیز از آنها انتظاراتی دارد. از دید این دو تئوریسین، کارکنان و محیط کاری در بهترین حالت ممکن با یکدیگر باید سازگار باشند. برای مثال، زمانی که در فرایند انتقالی قرار می گیرید، مهارت این را داشته باشید که با شغل جدید سازگار شوید. ابتکار عمل نشان دهید و در موقعیت جدید توانایی های خود را سریعا نشان دهید. از همه مهم تر رضایت شغلی خود را اعلام کنید. از دیدگاه دیویس و لافکوئیست بارزترین شاخص سازگاری شغلی، رضایت شغلی است.

اعتماد به نفس تان را هرگز از دست ندهید

مشکلات، موقعیت های استرس زا و مخاطرات در تمام محیط های کاری وجود دارد. چیزی که در حل مسائل کمکتان می کند، نوع نگرش و برخورد با آنها می باشد.

به دنبال یادگیری و کسب مهارت های جدید باشید

یکی از بهترین روش های انطباق پذیری با شغل، یادگیری مهارت های جدید است. یادگیری مهارت حل مسئله، مهارت های ارتباطی، مهارت های سازگاری، مهارت های استراتژیک، کار تیمی، مهارت های سازمانی و فناوری به سازش شغلی می انجامند.

نظریه های سازش شغلی

عوامل موثر در سازگاری شغلی

سازش شغلی یک مهارت است. بخشی از این مهارت به شما ارتباط دارد که تمام تلاش خود را برای انطباق پذیری انجام می دهید. برای سازش شغلی، مدیران و کارفرمایان نیز باید شرایطی را برای کارمندان و کارکنان خود فراهم کنند. مهم ترین عوامل موثر در سازگاری شغلی عبارت هستند از:

  • پرداخت وجه: تمام کارکنان در قبال کاری که انجام می دهند، باید مبلغی دریافت کنند. پول نقش مهمی در ایجاد انگیزه برای سازگاری با محیط کاری دارد.
  • داشتن امنیت شغلی: امنیت شغلی مهم ترین دلیل انطباق پذیری کارکنان با محیط کاری است. می توان گفت، علت انتخاب شغل ‌های دولتی، امنیت شغلی در سازمان های دولتی است.

این مطلب ادامه دارد….

درونگرایی

درونگرایی از دید دکتر میثم شکری ساز

از دید دکتر میثم شکری ساز درونگرایی واژه‌ای است که بارها از آن برای توصیف افرادی که ساکت، منزوی و گوشه گیر هستند، بکار می برید؛ اما آیا واقعا این واژه چنین مفهومی دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که این اصطلاح در تئوری های شخصیت شناسی دارای معانی مختلفی است و آن را اغلب مترادف با ساکت بودن یا منزوی بودن بکار نمی گیرند. این خصوصیات در واقع در ادبیات عامیانه و افکار عمومی متداول شده است. از جمله کسانی که اولین بار مفاهیم درون گرایی و برون گرایی را به کار برد، یونگ می باشد. در ادبیات یونگ، این واژه یک خصوصیت دو قطبی (Dichotomy) محسوب می شود که در توصیف ویژگی های افراد بکار می روند. به این معنی که شما یا درون گرا هستید یا برون گرا.

درونگرایی از نگاه یونگ متمایل بودن توجهات، علایق و چالش های یک فرد به دنیای درونی است. در حالی که افراد برونگرا علایق و دغدغه های خود را در دنیای بیرونی جستجو می کنند. یکی از مسائل چالش برانگیزی که افراد درونگرا با آن مواجه هستند، تصورات غلطی است که درباره آنها وجود دارد. این تصورات غلط، از عدم دانش و آگاهی درباره مفهوم درون گرایی ناشی می شود؛ زیرا ما یاد گرفته ایم که آنها اشخاصی ضد اجتماع، ساکت، محتاط، منزوی و تنها هستند که هیچ علاقه ای به دنیای بیرونی ندارند؛ اما آیا این نوع نگرش درباره آنها درست است؟ مسلما خیر.

درونگرایی چیست؟

بر باور دکتر میثم شکری ساز در نظریه های شخصیت شناسی، درونگرایی مفهومی است که به ویژگی های شخصیتی افرادی اشاره دارد که ترجیح می دهند به افکار و احساسات درونی خودشان معطوف شوند. از خصوصیات اخلاقی افراد درونگرا این است که آنها به جای دنبال کردن عوامل و فاکتورهای بیرونی، دنیای درون شان را انتخاب می کنند. این به آن معنا نیست که از جامعه، اجتماع، معاشرت، دوستان و آشنایان گریزان هستند. در حقیقت می توان چنین بیان کرد که درون گرایی سطح پایینی از برونگرایی است که در آن برخی افراد درونگرا درصد پایینی از برونگرایی را تجربه می‌ کنند. شاید در ذهن تان این سوال مطرح شود که منظور از سطح پایین تر از برون گرایی چیست؟

ویژگی های اخلاقی افراد درونگرا

چنانکه گفتیم طبق دیدگاه یونگ معنی درونگرا و برونگرا در دو سوی طیف قرار می گیرد. شما یا برونگرا هستید یا درونگرا و از این دو حالت خارج نیست؛ ولی در تئوری پنج عاملی شخصیت، از دو قطبی بودن نظریه یونگ خبری نیست. در این نظریه، طیف های متنوعی از درون گرایی و برون گرایی وجود دارد. شما می توانید یک فرد درون گرا، برون گرا و میان گرا باشید. بر مبنای این نظریه هر چقدر اجتماعی تر و گرم تر باشید و به محرک های بیرونی پاسخ بهتری دهید، برونگرا و اگر عکس العمل ضعیف تری نسبت به محیط بیرونی نشان دهید، درونگرا هستید. به عبارتی دیگر هر چقدر برونگرایی شما کمتر باشد، درونگراتر هستید.

فاکتورهای درونگرایی و برونگرایی

در دیدگاه پنج عاملی شخصیت، شش فاکتور وجود دارد که درجه درونگرایی و برونگرایی را نشان می دهد. به اعتقاد دکتر میثم شکری ساز این عوامل شامل خصوصیاتی چون گرم بودن، اجتماعی بودن، جنب و جوش، صراحت، هیجان و تجربه هیجان های مثبت است. معمولا افرادی که سطح بالایی از برونگرایی را تجربه می کنند دارای ویژگی های ذیل هستند:

  • آنها به تعاملات اجتماعی علاقه دارند.
  • افراد برونگرا در محیط های شلوغ رشد می کنند.
  • آنها عاشق معاشرت با دیگران هستند.
  • به راحتی احساسات خود را بیان می کنند.
  • در جمع های شلوغ احساس خوشایندی دارند.
  • دوست ندارند، وقت شان را در تنهایی بگذرانند.

بر خلاف برونگراها، افراد درونگرا دارای خصوصیات ذیل هستند:

  • در فضای آرام، عملکرد بهتری دارند.
  • از تنها بودن لذت می برند.
  • برای تعاملات اجتماعی، زمان کمتری صرف می کنند.

خصوصیات اخلاقی افراد درونگرا

برای بررسی خصوصیات اخلاقی افراد درونگرا ابعاد مختلفی در نظر گرفته می شود. هر چند به زعم بسیاری از محققین این ابعاد نشان دهنده ویژگی های یک فرد درونگرا نیست. به طور کلی برای توضیح درباره درونگراها ابعاد اجتماعی، تفکر، اضطراب و عوامل بازدارنده مورد توجه هستند. یکی از دغدغه های خانواده هایی که در خانه یک فرد درونگرا دارند، این است که آنها فکر می کنند درون گرایی یک اختلال است و به دنبال درمان درونگرایی هستند. این در حالی است که با شناخت بیشتر درون گراها، ویژگی های شخصیتی آنها را بهتر درک خواهید کرد و عکس العمل های منفی کمتری نسبت به عملکرد شان نشان می دهید. اگر افرادی که پیرامون شما هستند، ویژگی های شخصیتی ذیل را داشته باشند، آنها حتما یک درونگرا هستند:  

درونگرایی با صرف زمان زیاد برای تفکر همراه است

از دیدگاه دکتر میثم شکری سازیکی از خصوصیات بارز افراد درونگرا، صرف زمان زیاد برای تفکر و سیر در دنیای درون می باشد. این ویژگی بعد تفکر درونگراها را توجیه می کند که در تخیلات خود غرق می شوند و یک چشم انداز درونی به افکارشان دارند.

معنی درونگرا و برونگرا

افراد درونگرا تمایل کمتری به برقراری ارتباطات اجتماعی دارند

 مهم ترین خصیصه یک فرد درونگرا، این است که او عاشق تنهایی است.یک درونگرا ترجیح می دهد دایره دوستی و کنش های اجتماعی بسیار محدودی داشته باشد. البته کسی که با یک درونگرا در ارتباط است، به خوبی می داند که او در جمع های دوستانه بسیار صمیمی و گرم عمل می کند؛ اما برای شارژ مجدد نیاز دارد سریع سری به دنیای درون زده و خودش را ریکاوری کند. یک درونگرا برای درمان درونگرایی خویش نیاز دارد در تعاملات اجتماعی بیشتری حضور داشته باشد تا بتواند توانایی های خود را نشان دهد. به خصوص در دنیای کسب و کار، حرف اول را ارتباطات اجتماعی می زنند.

افراد درونگرا راحت به دیگران اعتماد نمی کنند

 طبق صحبت های دکتر میثم شکری ساز درونگراها نسبت به دیگران، بسیار با احتیاط رفتار کرده و با سختی به آنها اعتماد می کنند. حتی آنها در بیان احساسشان نیز چندان موفق عمل نمی کنند. معمولا این تیپ شخصیتی، بعد از شکل گیری اعتماد و حس امنیت، شروع به صحبت و برقراری ارتباط می کنند. یکی از باورهای غلطی که درباره درونگراها وجود دارد این است که آنان افرادی خجالتی هستند. در حالی که درون گرایی با خجالتی بودن بسیار متفاوت است. نوع رفتار یک درونگرا به ترجیح او بستگی دارد؛ اما یک فرد خجالتی از قضاوت های منفی دیگران می هراسد و با آنها تعامل نمی کند.  

این مطلب ادامه دارد….